Postkolonyalizme Dair - Dr. Merve Kavakçı-İslam

ABD'nin Irak işgali akabinde, dönemin ABDli Milli Savunma Bakanı Rumsfeld ölen Amerikalı askerlerle ilgili detayları verirken, bir gazeteci, karşı tarafın yani, Iraklıların kayıp sayısını sormuş, bakan bilmediğini ve öğrenmesinin mümkün olmadiğını veya öğrenip geri döneceğini söylemek yerine, biraz da umursamaz bir vucut dili eşliğinde “onları saymıyoruz” babında bir cevapla kestirip atmıştı. Bu anektod, aslında kendi anlattıklarının ötesinde, daha geniş bir tartışmanın parçasıdır. Bu örnekten yola çıkılarak, kimin “insan” kategorisinde kabul edilmeyi hak ettiği ve burada kullanılan kriterlerin neler olduğundan başlayarak, insanlık tarihinin kaleme alınmasında ve bilginin üretilmesinde kimin yetki sahibi olduğuna kadar bir dizi konu incelenebilir. ABDli bakanın sergiledigi duruş, Oksidant ile Oryantin yani Batı ve Doğunun ve bu ikisine ait herşeyin, iki ayrı ve zıt şekilde kategorize edilişinin, birincinin insan, ikincinin ise insandan daha aşağı bir varlık olarak addedildiği bir sınıflandırılışın örneklendirilmesidir.  Amerikalı askerlerin ismi, geldiği şehri, eyaleti varken, Iraklılara bir rakam temsiliyeti bile çok görülmektedir.

Bu örneğin temsil ettiği sınıflandırmada Batı ve ona ait bütün öğeler, olması gereken bütün doğruları, karşısındaki Doğu da Batıyı takip etmesi ve hatta bunu yapmak istemese de zorlanması, böylece de düzeltilmesi gereken sistemleri temsil eder. Bu ikili karşıtlık içeren temsil sistemleri Postkolonyal çalışmaların ateşleyici gücü olmuştur.  

Postkolonyalizm, bilgi üretimi ve yayılımı konusunda gördüğümüz Batı hegemonyasını eleştirir. Bilgi üreticilerinin oluşturduğu ve sistematik olarak yaydığı ikili karşıtlı temsil sistemlerine itiraz geliştirir. Burada esas, Batı çıkışlı bilgiyi kabuledilebilir tek bilgi olarak görmeyi eleştirmek, Batının dışında dünyanın diğer yerlerinden de alternatif ve kabuledilebilir bilgilerin üretilebileceğini savunarak, eurosentrizm, ethnosentrizm gibi Oryantalist düşünce sisteminin farklı versiyonları ile de mücadele etmektir.